1. De molen draait niet met de wind die voorbij is.
Als er geen wind is draait de molen niet, ofwel: je moet de gelegenheid pakken als ie voorbij komt.

2. Met verlopen water maalt men geen molen.
Zonder water kun je niet malen, ofwel: je moet het juiste moment kiezen.

3. Wie eerst komt, die eerst maalt.
De boer die het eerst in de molen was met zijn graan, werd als eerste door de molenaar geholpen. Dit gezegde wordt gebruikt om aan te duiden de eerste voorrang heeft.

4. Hij kan niets laten liggen dan gloeiend ijzer en molenstenen.
De letterlijke betekenis is duidelijk: gloeiend ijzer raap en molenstenen (die soms wel 100.000 kilo wegen) raap je niet zomaar even op. Dit wordt gezegd van iemand die steelt.

5. Te veel wind door de hekken laten waaien.
De wieken van een windmolen bestaan uit een vol gedeelte, waarop een soort van ladders, de hekken, bevestigd zijn. Is er weinig wind, dan spant de molenaar zeilen op die hekken, om elk zuchtje wind te vangen. De figuurlijke betekenis van deze zegswijze is de gelegenheid niet gebruiken, zijn tijd verspillen

Door de molen halen. 
Een zeer uitgebreide procedure ondergaan.
 
Dat is koren op zijn molen .
Hij zal dat meteen gebruiken als argument voor wat hij toch al wilde.
 
Met molentjes lopen. 
Niet goed bij zijn verstand zijn
 
Hij heeft een klap van de molen gekregen. 
Dit is echter een vergelijking met een kind, dat met een molentje loopt als speeltuig. Met bijgedachte aan de klap van de molen.
 
Een stille molen maalt geen meel.
Men bereikt niets zonder te werken.
 
Hij gaapt als een molenpoort.
Hij gaapt erg.
 
Twee harde stenen malen zelden fijn. 
Twee mensen die niet willen toegeven kunnen niet samenwerken.
 
Dat ligt als een molensteen op zijn hart.
Dat is een zware last.
 
Mijn molen maalt niet meer.
Mijn gebit is slecht.
 
Dat is koren op zijn molen.
Dat komt hem goed van pas.
 
Wie het eerst komt, die het eerst maalt.
Wie het eerst ergens is, wordt het eerst geholpen
 
De molen is door de vang.
Er is geen houden meer aan; de zaak is hopeloos.
 
Hij vecht tegen windmolens.
Hij vecht tegen een vijand die er niet is.
 
Gij rommelt als een molen, doch ik zie nog geen meel.
Je doet wel belangrijk, maar ik zie geen resultaat. 
 
Dat is allang in de Molen geweest.
Daarover is allang beslist.
 
De molen naar de wind keren.
Je gedragen naar de omstandigheden.
 
Alle molens vangen wind.
Elke mededinger neemt een deel van de verdienste weg.